2025 ж.28 сәуір Атырау университетінің экономика және құқық факультетінің Медиация орталығы.Х. Досмұхамедов "Құқықтану" және "құқық қорғау органдары" факультеттерінің студенттері үшін "Медиация – бітімгершілік және татуласу жолы" тақырыбында маңызды іс-шара өткізілді, оған "халықаралық құқық қорғау орталығының" медиаторы Н. К. Қожахметов қатысты.
Медиацияның басты мақсаты-екі тарапты бірдей қанағаттандыратын және жанжал деңгейін төмендететін өзара тиімді және өзара қолайлы келісімге қол жеткізу. ХШО кәсіби медиаторы Н. Қожахметов студенттерге азаматтық, қылмыстық, оның ішінде отбасылық даулар бойынша медиация рәсімін қолдану туралы түсіндірді. Ол медиаторлардың қалай жұмыс істейтіні және медиация жүргізілуі мүмкін кез келген даулар бойынша медиация рәсімдері қалай тиімді жүргізілетіні туралы айтып берді, болашақ заңгерлерге өз құзыретін кеңейту үшін медиатор болуға немесе Медиация курстарынан өтуге шақырылды. Іс-шара тақырыбы қызу талқыланып, қойылған сұрақтарға жауаптар алынды.

ПХО медиаторлары мен ПХО құрылтайшысы Мұхтар Шұбасұлы Байқұлов бастаған Алматы облысының заңгерлері халықпен кездесу өткізіп, құқықтық және медиативтік мәселелер бойынша кеңес берді. Аталған кездесу Алматы облысы заң кеңесшілері палатасы заңгерлерінің, Қарасай ауданының құқық қорғау органдары қызметкерлерінің қатысуымен "шешімділік - татуласу", "құқықтық керуен" акциялары аясында, "30 игі іс - қимыл-татуласу"жобасы аясында өткізілді. Кездесу барысында тыңдаушыларға делдалдық келісімнің маңыздылығы мен рөлі, интернет-алаяқтыққа қарсы күрес шаралары туралы айтылды, жеке консультациялар берілді.

22 апреля в Атырауском университете имени Х. Досмухамедова, с участием общенационального движения по противодействию коррупции "Жаңару", Центра медиации Атырауского областного филиала МПЦ совместно с Департаментом Агентства РК по противодействию коррупции по Атырауской области состоялся прием физических и юридических лиц с участием местных государственных органов. Граждане получили юридические и медиативные консультации.

Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрі А. Балаева "уәкілетті органның жанынан медиаторлар ұйымдарымен өзара іс-қимыл жөніндегі үйлестіру кеңесін құру туралы" 2025 жылғы 15 сәуірдегі бұйрыққа қол қойды, деп хабарлайды Zakon.kz.

Сондай-ақ уәкілетті орган жанындағы медиаторлар ұйымдарымен өзара іс-қимыл жөніндегі үйлестіру кеңесі және үйлестіру кеңесінің құрамы туралы ереже бекітілді.

Медиаторлар ұйымдарымен өзара іс-қимыл жөніндегі үйлестіру кеңесі консультативтік-кеңесші орган болып табылады.

Үйлестіру кеңесі қызметінің мақсаты уәкілетті органның Қазақстандағы медиация институтын дамыту және жетілдіру үшін медиаторлар ұйымдарымен және өзге де мүдделі тараптармен тиімді өзара іс-қимылын қамтамасыз ету болып табылады.

Үйлестіру кеңесінің міндеттері:

медиация саласындағы заңнаманы жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу;
медиация саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыруға және іске асыруға жәрдемдесу;
Медиация тәжірибесінде туындайтын проблемалық мәселелерді талдау және оларды шешу бойынша ұсыныстар әзірлеу;
медиация саласында өзін-өзі реттеуді дамыту және медиаторлардың кәсіби жауапкершілік институтын нығайту;
медиаторлар ұйымдары мен уәкілетті орган арасындағы ашық диалогты қамтамасыз ету;
оқытудың оқу бағдарламаларын мақұлдау және медиаторлардың біліктілігін арттыру.
медиаторлар ұйымдарының үлгілік жарғысын әзірлеу және бекіту.
Үйлестіру кеңесі мынадай функцияларды жүзеге асырады:

медиаторлардың кәсіби даярлығы мен біліктілігін арттыру мәселелерін талқылайды;
медиация институтын дамыту және оны одан әрі жетілдіру үшін қолайлы жағдайлар жасау жөнінде ұсыныстар әзірлейді және ұсынымдар әзірлейді;
медиаторлар ұйымдарының өзін өзі реттеу жүйесін дамыту жөніндегі ұсыныстарды қарайды;
медиаторлар ұйымдары арасында тәжірибе және ақпарат алмасуды ұйымдастырады;
Медиация тәжірибесінде туындайтын проблемалық мәселелерді шешу бойынша ұсыныстарды қарайды және әзірлейді;
медиаторлар ұйымдарының қатысуымен, оның ішінде халықаралық қатысуымен диалог алаңдарын ұйымдастырады және өткізеді;
медиаторлар ұйымдары ұсынған оқу бағдарламаларын мақұлдауды жүргізу.
Үйлестіру кеңесінің құрамына: Үйлестіру кеңесінің төрағасы, төрағаның орынбасары, хатшысы және мүшелері кіреді.

Құрамына уәкілетті органның, уәкілетті органның жанындағы медиаторлар ұйымдарының тізіліміне енгізілген кәсіби медиаторлар ұйымдарының өкілдері енгізіледі.

Медиаторлар ұйымдары өкілдерінің құрамы жылына кемінде бір рет өзектендіріледі.

Бұйрық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

2025 жылғы 14 ақпанда медиация институтын одан әрі дамытуды талқылау жөніндегі жұмыс тобының кездесуі өтті. Жұмыс тобының модераторы Парламентаризм Институтының директоры К. Сафинов және медиация институтын одан әрі дамытуды талқылау жөніндегі жұмыс тобының мүшелері, сондай-ақ мәдениет және ақпарат вице-министрі А. Құрманов болды.

Күн тәртібінде үш мәселе тұрды:

1. Медиаторлардың кәсіби даярлығы мен біліктілігін арттыру бағдарламасы бойынша оқудан өту қағидаларының жобасын қарау. Баяндамашы: ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі.

2. Білім беру ұйымдарында мектеп медиациясын енгізу, оқушылар арасындағы жанжалдарды бейбіт жолмен реттеу мәдениетін қалыптастыру. Баяндамашы: ҚР Білім министрлігі.

3. Кәсіби медиатормен міндетті ақпараттық кездесу және Қазақстандағы міндетті медиация: құқықтық аспектілер, практика және перспективалар. Шет елдердің тәжірибесі. Баяндамашы: Жакупов Ж. А. - "халықаралық құқық қорғау орталығы"РҚБ төрағасы.

Отырыс күн тәртібінің бірінші мәселесі бойынша мәдениет және ақпарат министрлігінің өкілі ереженің жобасын ұсынды, оған сәйкес медиаторларды даярлау курсын заңнамалық реттеуді енгізу бойынша өзгерістер мен толықтырулар ұсынылды, медиаторлардың базалық бағдарламасы бойынша оқу сағаттары ұлғайтылды, жаттықтырушылар курсына қатысушыларға қойылатын талаптар регламенттелді. Медиаторларды оқытудың оқу бағдарламаларын медиация саласындағы уәкілетті органмен келісу ұсынылды, медиаторлар ұйымы өткізетін курстардың саны жылына 20 реттен артық емес шектелді. Медиаторларға және медиаторлардың жаттықтырушыларына кемінде үш жылда бір рет және басқаларына қойылатын талаптар белгіленді.

Екінші мәселе бойынша Білім Министрлігінің өкілі білім беру мекемелерінде мектеп медиациясын дамытудың маңыздылығын, жас кезінен бастап жанжалдарды сындарлы түрде шешу мәдениетін және жанжал жағдайында балалардың, оқушылардың, студенттердің мінез-құлқын қалыптастыру қажеттігін атап өтті. Бұрын жұмыс осы бағытта жүргізіліп, қазір жүргізілуде, эксперименталды түрде кейбір мектептер медиация кабинеттерін ашады, қызметкерлерді, мектеп педагогтарын, психологтарды оқытады және олар өз жұмысының шеңберінде медиативтік дағдыларды қолданады, сондай-ақ университеттерде үйірмелер, факультативтік пәндер құрады және студенттерді медиация тақырыбына және дауларды медиативтік жолмен шешу мәдениетіне тартады. Кейбір университеттер медиация бойынша конкурстар өткізеді, онда төрешілер ҮЕҰ басшысы Ж. Жақыпов сөз сөйлейді.

Үшінші мәселе бойынша ХШО президенті Ж. Жақыпов бірқатар ТМД және шет елдерге (Түркия, Әзірбайжан, Грузия) барғанын айтты. Сонымен қатар, ХШО үйлестірушісі А.Заманбекова Еуропа елдері мен АҚШ-тың медиация бойынша тәжірибесін зерттеді. Онда медиатормен міндетті ақпараттық кездесуді қолдану мәселелері және міндетті медиацияны жүргізу мәселелері зерделенді. Қазақстанда қолдануға келетін болсақ, Жақыпов даулардың жекелеген түрлері (еңбек, отбасылық даулар) бойынша сотқа дейінгі сатыдағы медиатормен ақпараттық кездесу жүргізудің міндеттілігі мен қажеттілігін атап өтті. Бұл даулар өте медиабельді, бұл даулардың осы санатының ерекшелігі мен мәніне байланысты. Бұл ретте Жақыпов Қырғызстанда міндетті ақпараттық әңгімелесу туралы нормаларды енгізу туралы осы мәселе мен заң жобаларын әзірлеу белсенді жүріп жатқанын атап өтті, онда өткен жылы Үкіметтің қаулысы қабылданып, Медиация туралы Тұжырымдама бекітілді, онда медиация институтын дамыту және міндетті ақпараттық әңгімелесуді енгізу мәселесі бойынша заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы заң жобаларын әзірлеу көзделген медиатормен кездесулер.

Ж. Жақыпов кәсіби медиатормен міндетті ақпараттық кездесу ұғымын және Қазақстандағы медиация рәсімін саралау қажеттігін атап өтті. Бұл әр түрлі және қазір дамудың осы кезеңінде міндетті ақпараттық кездесуді жүргізу өте қолайлы, бюджеттен ақша талап етпейді және реттеудің жеткілікті деңгейімен және уәкілетті органдардың қолдауымен бұл өзгерістерді енгізуге әбден болады. Сонымен қатар, ол Қазақстан медиаторларының бірыңғай қауымдастығын құруды талап етуді жалғастыруда, медиаторлардың іс-әрекеттерін үйлестіру және реттеу бойынша жұмыс жүргізуге мүмкіндік береді. Міндетті медиация көптеген елдерде бар. Бұл Ұлыбритания, Америка, Италия. Сонымен қатар, Италияның тәжірибесі медиацияның міндетті процедурасының өзі даулардың кейбір түрлері бойынша енгізілген, бірақ кейіннен жойылып, қайтадан енгізілген, өйткені нәтижелер талданып, зерттеулер жүргізіліп, міндетті медиацияның әсері бағаланды.

Фото сайттан алынды: https://ortcom.kz/ru/novosti/1659421092

14 февраля 2025 года прошла встреча рабочей группы по обсуждению дальнейшего развития института медиации. Модератором рабочей группы был директор Института парламентаризма Сафинов К. и члены рабочей группы по обсуждению дальнейшего развития института медиации, а также вице-министр культуры и информации Курманов А.

         На повестке дня стояло три вопроса:

1. Рассмотрение проекта Правил прохождения обучения по программе профессиональной подготовки и повышения квалификации медиаторов. Докладчик: Министерство культуры и информации РК.
2. Внедрение школьной медиации в образовательных организациях, формирование культуры мирного урегулирования конфликтов среди учащихся. Докладчик: Министерство просвещения РК.
3. Обязательная информационная встреча с профессиональным медиатором и обязательная медиация в Казахстане: правовые аспекты, практика и перспективы. Опыт зарубежных стран. Докладчик: Жакупов Ж.А. – председатель РОО «Международный правозащитный центр».

     По первому вопросу Повестки заседания представитель министерства культуры и информации представил проект Правил, согласно которому предложены изменения и дополнения по введению законодательной регуляции Курса подготовки тренеров медиаторов, увеличены часы обучения по базовой программе медиаторов, регламентированы требования к участникам тренерского курса. Предложено согласование учебных программ обучения медиаторов с уполномоченным органом в сфере медиации, ограничено количество проводимых курсов организацией медиаторов не более 20 раз в год. Установлены требования к медиаторам и тренерам медиаторов не реже одного раза в три года и другое.

       По второму вопросу, представитель Министерства просвещения подчеркнул важность развития школьной медиации в образовательных учреждениях, о необходимости с малых лет формировать культуру разрешения конфликтов конструктивным способом и поведение детей, школьников, студентов в условиях конфликта. Ранее работа проводилась в этом направлении и сейчас проводится, экспериментально некоторые школы открывают у себя кабинеты медиации, обучают сотрудников, школьных педагогов, психологов и они в рамках своей работы применяют медиативные навыки, а также создают кружки, факультативные предметы в университетах и привлекают студентов к теме медиации и культуре разрешения споров медиативным путем. Некоторые университеты проводят конкурсы по медиации, где судей выступает руководитель МПЦ Ж.Жакупов.

По третьему вопросу Президент МПЦ Ж.Жакупов рассказал о том, что посетил ряд стран СНГ и зарубежных (Турция, Азербайджан, Грузия). Кроме того, координатором МПЦ А. Заманбековой изучен опыт европейских стран  и США по медиации. Там изучены вопросы применения обязательной информационной встречи с медиатором и вопросы проведения обязательной медиации. Что касается применения в Казахстане, то Жакупов подчеркнул обязательность и необходимость ведения информационной встречи с медиатором досудебной стадии по отдельным видам споров в пилотном порядке (трудовые, семейные споры). Эти споры очень медиабельны, это связано со спецификой и сущностью данной категории споров. При этом Жакупов отметил, что сейчас активно идет разработка этого вопроса и законопроектов о внесении норм об обязательной информационной беседе в Кыргызстане, где уже принято в прошлом году постановление правительства и утверждена концепция о медиации, в которой предусмотрена разработка законопроектов о внесении изменении и дополнении в законодательные акты по вопросу развития института медиации и введения обязательной информационной встречи с медиатором.

Ж. Жакупов подчеркнул, что нужно разграничивать понятие обязательной информационной встрече с профессиональным медиатором и самой процедуры медиации в Казахстане. Это разные вещи и сейчас на данном этапе развития ведение обязательной информационной встрече вполне приемлемо, не требует денег из бюджета и при достаточном уровне регуляции и поддержке уполномоченных органов вполне возможно внести эти изменения. Но также он продолжает настаивать о создании единой ассоциации медиаторов Казахстана, позволит вести работу по координации и регуляции действий медиаторов. Обязательная медиация присутствует во многих странах. Это Великобритания, Америка, Италия. Причем опыт Италии такой, что сама обязательная процедура медиации введена по некоторым видам споров, но впоследствии была отменена и введена вновь, потому что были проанализированы результаты, проведены исследования и оценен эффект от обязательной медиации. 

Фото взято с сайта: https://ortcom.kz/ru/novosti/1659421092

2025 жылғы 12 ақпанда Орал Таңсықбаев атындағы Алматы мемлекеттік қолданбалы өнер колледжінде Қазақстан халқы Ассамблеясы өкілдері мен қоғамдық белсенділердің қатысуымен маңызды кездесу өтті.

Іс-шараға Алматы қаласы ҚХА ақсақалдар кеңесі төрағасының орынбасары Б. Оспанов, Алматы қаласы ҚХА этномедиация кеңесінің төрағасы Ж. Жақыпов, "Мұрас" қырғыз этномәдени бірлестігі қоғамдық бірлестігі төрағасының орынбасары, ҚХА ақпараттық-түсіндіру тобының мүшесі М. Ташыбеков, сондай-ақ ҚХА мүшесі, Алматы қаласындағы "Жастар Ассамблеясы" РҚБ өкілдігі төрағасының бірінші орынбасары қатысты, Босқындарға әлеуметтік-құқықтық көмек көрсету орталығы директорының орынбасары, ҚР Парламенті Сенаты депутаты О. Мұхаммедсаруардың қоғамдық көмекшісі..

Кездесу барысында спикерлер ҚХА жұмысы, қоғамдағы этномәдени бірлестіктердің рөлі, этносаралық қатынастардағы этномедиацияның ерекшеліктері, жастардың белсенділігі мен әлеуметтік-құқықтық көмегі туралы айтып берді. Студенттермен пікір алмасып, маңызды сұрақтарға жауап берді. Бұл кездесу өскелең ұрпақ үшін маңызды сабақ болды және еліміздің бірлігі мен ынтымақтастығы үшін жүргізіліп жатқан жұмыстың маңыздылығын тағы да атап өтті.

Кездесу соңында Ж. Жақыпов колледж басшылығымен алғыс хатпен марапатталды.

12 февраля 2025 года в Алматинском государственном колледже прикладного искусства имени Орала Тансыкбаева состоялась важная встреча с участием представителей Ассамблеи народа Казахстана и общественных активистов.

В мероприятии приняли участие заместитель председателя Совета аксакалов АНК г. Алматы Оспанов Б., г. Алматы Председатель совета этномедиации АНК Жакупов Ж., заместитель председателя Общественного объединения киргизского этнокультурного объединения "Мурас", член информационно-разъяснительной группы АНК Ташыбеков М., а также член АНК, первый заместитель председателя Представительства РОО «Ассамблеи молодежи» в г. Алматы, Заместитель директора Центра социально-правовой помощи беженцам «Úmit», общественный помощник депутата Сената Парламента РК Мохаммадсаруар О..

В ходе встречи спикеры рассказали о работе АНК, роли этнокультурных объединений в обществе, особенностях этномедиации в межэтнических отношениях, об активности и социально-правовой помощи молодежи. Со студентами обменялись мнениями и ответили на важные вопросы. Эта встреча стала важным уроком для подрастающего поколения и еще раз подчеркнула важность проводимой работы во имя единства и сотрудничества нашей страны.

В завершение встречи Жакупов Ж. был награжден руководством колледжа благодарственным письмом. 

20 февраля 2025 года состоялось заседание Совета Ассамблеи народа Казахстана г.Алматы. Заседание прошло под председательством заместителя акима г.Алматы, заместителя председателя Ассамблеи народа Казахстана г.Алматы А.Калдыбекова.

В нем приняли участие руководители и члены этнокультурных объединений АНК города Алматы, депутаты маслихата, общественных структур и молодежных организаций, заместители акимов районов.

По итогам встречи были выработаны конкретные рекомендации, направленные на укрепление общенациональных ценностей, единства, мира и межэтнического согласия в городе Алматы.

На повестке дня стояло три вопроса:

1. Об утверждении состава Ассамблеи народа Казахстана г.Алматы и выдвижении кандидатов от г.Алматы в состав республиканской Ассамблеи народа Казахстана.
2. Об утверждении заместителей председателя Ассамблеи народа Казахстана г.Алматы от этнокультурных объединений.
3. Об организации и проведении празднования Дня благодарности.

 По результатам заседания Совета и голосования руководитель МПЦ Жакупов Жандильда Ажигалиевич вновь переизбран председателем Совета медиации АНК города Алматы на 2025 год.

2025 жылғы 14-15 қаңтар күндері Абай облысында «Қазақстан халқы Ассамблеисы: қызметі, құрылымы, қазіргі қыындықтар мен даму перспективалары» тақырыбы семинара-тренинг өтті. Они Абай облысындағы ҚХА қызметінің кураторы Раһимзада Инара Рагимқызы ұйымдастырды.

Іс-шара аясында этномедиация кеңесінің кеңейтілген отырысы өтіп, этносаралық келісімді нығайту және этномедиация мәселелері талқыланды. Семинар и ішки саясат басқармаларының басшылары, Достық үйлерінің директорары, этномедиаторлар мен қоғам белсенділері қатысты.

Шапиев М.Ж. бұл шараға этномедиация кеңесінің мүшесі және «Халықаралық құқық қорғау орталығы» РҚБ өкілі ретінде белсене қатысқан. Қатысушылар этносаралық келісімді нығайту және этномедиациины өңірлік деңгейде іске асырудың жаңа жолдарымен тәжірибе алмасты.

Бұл семинар ол үшін білім мен тәжірибе алмасуға мүмкіндік беріп қана қоймай, құқық қорғау саласындағы жұмыстарды терең түсінуге және шабыт алуға үлкен ықпал етті.