2025 жылғы 9-18 сәуір аралығында "адвокатура, нотариат және медиация жүйесі" бағдарламасы бойынша Жапонияға іскерлік сапар өтті. Жапония Тәжірибесі". Осы сапар аясында ХПО заңгерлері мен медиаторлары Wayside School of Law-қа барып, дауларды шешудің жапондық баламалы жүйесін (Alternative Dispute Resolution, ADR) зерттеді. Сондай-ақ, жапондық нотариустар қауымдастығына, аудандық сотқа, адам құқықтары саласындағы білім беру орталығына және басқа да заңды бағыттағы ұйымдарға сапарлар өткізілді. Сапар басшысы, ESET халықаралық компаниясының өкілі, Астана қ.ПХО медиаторы Клара Мақсұтқызы Головинаға және Ақмола облысының ПХО медиаторы Фарида Есжановаға Жапонияда ПХО таныстырғаны үшін үлкен алғысымды білдіремін. Кездесулерде Қазақстаннан Ұлттық сыйлықтар мен кәдесыйлар табысталды

С 9 по 18 апреля 2025 года состоялась деловая поездка в Японию по программе «Система адвокатуры, нотариата и медиации. Опыт Японии». В рамках этой поездки юристы и медиаторы МПЦ посетили Waseda School of Law, где изучили японскую систему альтернативного разрешения споров (Alternative Dispute Resolution, ADR). Проведены также визиты в Японскую ассоциацию нотариусов, Окружной суд, Центр образования в области прав человека и др. организации юридического направления. Большая благодарность руководителю поездки, представителю международной компании ICET, медиатору МПЦ г.Астана Головиной Кларе Максутовне и медиатору МПЦ Акмолинской области Есжановой Фариде за презентацию МПЦ в Японии. На встречах вручены национальные подарки и сувениры от Казахстана

Медиаторы МПЦ и юристы Алматинской области во главе с учредителем МПЦ Байкуловым Мухтаром Кольбаевичем провели встречу с населением и дали консультации по правовым и медиативным вопросам. Данная встреча проведена с участием юристов Палаты юрисконсультантов Алматинской области, сотрудников правоохранительных органов Карасайского района в рамках акции «Решительность - примирение», «Правовой караван», в рамках проекта «30 добрых действий - примирение». В ходе встречи слушателям рассказали о важности и роли посреднического соглашения, мерах по борьбе с интернет-мошенничеством, даны индивидуальные консультации.

22 сәуірде х. Досмұхамедов атындағы Атырау университетінде "Жаңару" сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі жалпыұлттық қозғалысының, ХШО Атырау облыстық филиалының Медиация орталығының қатысуымен ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Атырау облысы бойынша департаментімен бірлесіп жергілікті мемлекеттік органдардың қатысуымен Жеке және заңды тұлғаларды қабылдау өтті.Азаматтар заңгерлік және медиативтік кеңес алды.

22 апреля в Атырауском университете имени Х. Досмухамедова, с участием общенационального движения по противодействию коррупции "Жаңару", Центра медиации Атырауского областного филиала МПЦ совместно с Департаментом Агентства РК по противодействию коррупции по Атырауской области состоялся прием физических и юридических лиц с участием местных государственных органов. Граждане получили юридические и медиативные консультации.

Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат министрі А. Балаева "уәкілетті органның жанынан медиаторлар ұйымдарымен өзара іс-қимыл жөніндегі үйлестіру кеңесін құру туралы" 2025 жылғы 15 сәуірдегі бұйрыққа қол қойды, деп хабарлайды Zakon.kz.

Сондай-ақ уәкілетті орган жанындағы медиаторлар ұйымдарымен өзара іс-қимыл жөніндегі үйлестіру кеңесі және үйлестіру кеңесінің құрамы туралы ереже бекітілді.

Медиаторлар ұйымдарымен өзара іс-қимыл жөніндегі үйлестіру кеңесі консультативтік-кеңесші орган болып табылады.

Үйлестіру кеңесі қызметінің мақсаты уәкілетті органның Қазақстандағы медиация институтын дамыту және жетілдіру үшін медиаторлар ұйымдарымен және өзге де мүдделі тараптармен тиімді өзара іс-қимылын қамтамасыз ету болып табылады.

Үйлестіру кеңесінің міндеттері:

медиация саласындағы заңнаманы жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу;
медиация саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыруға және іске асыруға жәрдемдесу;
Медиация тәжірибесінде туындайтын проблемалық мәселелерді талдау және оларды шешу бойынша ұсыныстар әзірлеу;
медиация саласында өзін-өзі реттеуді дамыту және медиаторлардың кәсіби жауапкершілік институтын нығайту;
медиаторлар ұйымдары мен уәкілетті орган арасындағы ашық диалогты қамтамасыз ету;
оқытудың оқу бағдарламаларын мақұлдау және медиаторлардың біліктілігін арттыру.
медиаторлар ұйымдарының үлгілік жарғысын әзірлеу және бекіту.
Үйлестіру кеңесі мынадай функцияларды жүзеге асырады:

медиаторлардың кәсіби даярлығы мен біліктілігін арттыру мәселелерін талқылайды;
медиация институтын дамыту және оны одан әрі жетілдіру үшін қолайлы жағдайлар жасау жөнінде ұсыныстар әзірлейді және ұсынымдар әзірлейді;
медиаторлар ұйымдарының өзін өзі реттеу жүйесін дамыту жөніндегі ұсыныстарды қарайды;
медиаторлар ұйымдары арасында тәжірибе және ақпарат алмасуды ұйымдастырады;
Медиация тәжірибесінде туындайтын проблемалық мәселелерді шешу бойынша ұсыныстарды қарайды және әзірлейді;
медиаторлар ұйымдарының қатысуымен, оның ішінде халықаралық қатысуымен диалог алаңдарын ұйымдастырады және өткізеді;
медиаторлар ұйымдары ұсынған оқу бағдарламаларын мақұлдауды жүргізу.
Үйлестіру кеңесінің құрамына: Үйлестіру кеңесінің төрағасы, төрағаның орынбасары, хатшысы және мүшелері кіреді.

Құрамына уәкілетті органның, уәкілетті органның жанындағы медиаторлар ұйымдарының тізіліміне енгізілген кәсіби медиаторлар ұйымдарының өкілдері енгізіледі.

Медиаторлар ұйымдары өкілдерінің құрамы жылына кемінде бір рет өзектендіріледі.

Бұйрық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министр культуры и информации Республики Казахстана А.Балаева подписала приказ от 15 апреля 2025 года "О создании Координационного совета по взаимодействию с организациями медиаторов при уполномоченном органе", сообщает Zakon.kz.

Также утверждено положение о Координационном совете по взаимодействию с организациями медиаторов при уполномоченном органе и состав Координационного совета.

Координационный совет по взаимодействию с организациями медиаторов является консультативно-совещательным органом.

Целью деятельности Координационного совета является обеспечение эффективного взаимодействия уполномоченного органа с организациями медиаторов и иными заинтересованными сторонами для развития и совершенствования института медиации в Казахстане.

Задачами Координационного совета являются:

• выработка предложений по совершенствованию законодательства в сфере медиации;
• содействие формированию и реализации государственной политики в области медиации;
• анализ проблемных вопросов, возникающих в практике медиации, и разработка рекомендаций по их решению;
• развитие саморегулирования в сфере медиации и укрепление института профессиональной ответственности медиаторов;
• обеспечение открытого диалога между организациями медиаторов и уполномоченным органом;
• одобрение учебных программ обучения и повышение квалификации медиаторов.
• разработка и утверждение типового устава организаций медиаторов.

Координационный совет осуществляет следующие функции:

• обсуждает вопросы профессиональной подготовки и повышения квалификации медиаторов;
• разрабатывает предложения и вырабатывает рекомендации по созданию благоприятных условий для развития института медиации и его дальнейшего совершенствования;
• рассматривает предложения по развитию системы саморегулирования организаций медиаторов;
• организует обмен опытом и информацией между организациями медиаторов;
• рассматривает и вырабатывает предложения по разрешению проблемных вопросов, возникающих в практике медиации;
• организовывает и проводит диалоговые площадки с участием организаций медиаторов, в том числе с международным участием;
• проведение одобрения учебных программ представленных организациями медиаторов.

В состав Координационного совета входят: председатель, заместитель председателя, секретарь и члены Координационного совета.

В состав включаются представители уполномоченного органа, организаций профессиональных медиаторов, включенных в реестр организаций медиаторов при уполномоченном органе.

Состав представителей организаций медиаторов актуализируется не реже одного раза в год.

Приказ вводится в действие со дня подписания.

2025 жылғы 14 ақпанда медиация институтын одан әрі дамытуды талқылау жөніндегі жұмыс тобының кездесуі өтті. Жұмыс тобының модераторы Парламентаризм Институтының директоры К. Сафинов және медиация институтын одан әрі дамытуды талқылау жөніндегі жұмыс тобының мүшелері, сондай-ақ мәдениет және ақпарат вице-министрі А. Құрманов болды.

Күн тәртібінде үш мәселе тұрды:

1. Медиаторлардың кәсіби даярлығы мен біліктілігін арттыру бағдарламасы бойынша оқудан өту қағидаларының жобасын қарау. Баяндамашы: ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі.

2. Білім беру ұйымдарында мектеп медиациясын енгізу, оқушылар арасындағы жанжалдарды бейбіт жолмен реттеу мәдениетін қалыптастыру. Баяндамашы: ҚР Білім министрлігі.

3. Кәсіби медиатормен міндетті ақпараттық кездесу және Қазақстандағы міндетті медиация: құқықтық аспектілер, практика және перспективалар. Шет елдердің тәжірибесі. Баяндамашы: Жакупов Ж. А. - "халықаралық құқық қорғау орталығы"РҚБ төрағасы.

Отырыс күн тәртібінің бірінші мәселесі бойынша мәдениет және ақпарат министрлігінің өкілі ереженің жобасын ұсынды, оған сәйкес медиаторларды даярлау курсын заңнамалық реттеуді енгізу бойынша өзгерістер мен толықтырулар ұсынылды, медиаторлардың базалық бағдарламасы бойынша оқу сағаттары ұлғайтылды, жаттықтырушылар курсына қатысушыларға қойылатын талаптар регламенттелді. Медиаторларды оқытудың оқу бағдарламаларын медиация саласындағы уәкілетті органмен келісу ұсынылды, медиаторлар ұйымы өткізетін курстардың саны жылына 20 реттен артық емес шектелді. Медиаторларға және медиаторлардың жаттықтырушыларына кемінде үш жылда бір рет және басқаларына қойылатын талаптар белгіленді.

Екінші мәселе бойынша Білім Министрлігінің өкілі білім беру мекемелерінде мектеп медиациясын дамытудың маңыздылығын, жас кезінен бастап жанжалдарды сындарлы түрде шешу мәдениетін және жанжал жағдайында балалардың, оқушылардың, студенттердің мінез-құлқын қалыптастыру қажеттігін атап өтті. Бұрын жұмыс осы бағытта жүргізіліп, қазір жүргізілуде, эксперименталды түрде кейбір мектептер медиация кабинеттерін ашады, қызметкерлерді, мектеп педагогтарын, психологтарды оқытады және олар өз жұмысының шеңберінде медиативтік дағдыларды қолданады, сондай-ақ университеттерде үйірмелер, факультативтік пәндер құрады және студенттерді медиация тақырыбына және дауларды медиативтік жолмен шешу мәдениетіне тартады. Кейбір университеттер медиация бойынша конкурстар өткізеді, онда төрешілер ҮЕҰ басшысы Ж. Жақыпов сөз сөйлейді.

Үшінші мәселе бойынша ХШО президенті Ж. Жақыпов бірқатар ТМД және шет елдерге (Түркия, Әзірбайжан, Грузия) барғанын айтты. Сонымен қатар, ХШО үйлестірушісі А.Заманбекова Еуропа елдері мен АҚШ-тың медиация бойынша тәжірибесін зерттеді. Онда медиатормен міндетті ақпараттық кездесуді қолдану мәселелері және міндетті медиацияны жүргізу мәселелері зерделенді. Қазақстанда қолдануға келетін болсақ, Жақыпов даулардың жекелеген түрлері (еңбек, отбасылық даулар) бойынша сотқа дейінгі сатыдағы медиатормен ақпараттық кездесу жүргізудің міндеттілігі мен қажеттілігін атап өтті. Бұл даулар өте медиабельді, бұл даулардың осы санатының ерекшелігі мен мәніне байланысты. Бұл ретте Жақыпов Қырғызстанда міндетті ақпараттық әңгімелесу туралы нормаларды енгізу туралы осы мәселе мен заң жобаларын әзірлеу белсенді жүріп жатқанын атап өтті, онда өткен жылы Үкіметтің қаулысы қабылданып, Медиация туралы Тұжырымдама бекітілді, онда медиация институтын дамыту және міндетті ақпараттық әңгімелесуді енгізу мәселесі бойынша заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы заң жобаларын әзірлеу көзделген медиатормен кездесулер.

Ж. Жақыпов кәсіби медиатормен міндетті ақпараттық кездесу ұғымын және Қазақстандағы медиация рәсімін саралау қажеттігін атап өтті. Бұл әр түрлі және қазір дамудың осы кезеңінде міндетті ақпараттық кездесуді жүргізу өте қолайлы, бюджеттен ақша талап етпейді және реттеудің жеткілікті деңгейімен және уәкілетті органдардың қолдауымен бұл өзгерістерді енгізуге әбден болады. Сонымен қатар, ол Қазақстан медиаторларының бірыңғай қауымдастығын құруды талап етуді жалғастыруда, медиаторлардың іс-әрекеттерін үйлестіру және реттеу бойынша жұмыс жүргізуге мүмкіндік береді. Міндетті медиация көптеген елдерде бар. Бұл Ұлыбритания, Америка, Италия. Сонымен қатар, Италияның тәжірибесі медиацияның міндетті процедурасының өзі даулардың кейбір түрлері бойынша енгізілген, бірақ кейіннен жойылып, қайтадан енгізілген, өйткені нәтижелер талданып, зерттеулер жүргізіліп, міндетті медиацияның әсері бағаланды.

Фото сайттан алынды: https://ortcom.kz/ru/novosti/1659421092

14 февраля 2025 года прошла встреча рабочей группы по обсуждению дальнейшего развития института медиации. Модератором рабочей группы был директор Института парламентаризма Сафинов К. и члены рабочей группы по обсуждению дальнейшего развития института медиации, а также вице-министр культуры и информации Курманов А.

         На повестке дня стояло три вопроса:

1. Рассмотрение проекта Правил прохождения обучения по программе профессиональной подготовки и повышения квалификации медиаторов. Докладчик: Министерство культуры и информации РК.
2. Внедрение школьной медиации в образовательных организациях, формирование культуры мирного урегулирования конфликтов среди учащихся. Докладчик: Министерство просвещения РК.
3. Обязательная информационная встреча с профессиональным медиатором и обязательная медиация в Казахстане: правовые аспекты, практика и перспективы. Опыт зарубежных стран. Докладчик: Жакупов Ж.А. – председатель РОО «Международный правозащитный центр».

     По первому вопросу Повестки заседания представитель министерства культуры и информации представил проект Правил, согласно которому предложены изменения и дополнения по введению законодательной регуляции Курса подготовки тренеров медиаторов, увеличены часы обучения по базовой программе медиаторов, регламентированы требования к участникам тренерского курса. Предложено согласование учебных программ обучения медиаторов с уполномоченным органом в сфере медиации, ограничено количество проводимых курсов организацией медиаторов не более 20 раз в год. Установлены требования к медиаторам и тренерам медиаторов не реже одного раза в три года и другое.

       По второму вопросу, представитель Министерства просвещения подчеркнул важность развития школьной медиации в образовательных учреждениях, о необходимости с малых лет формировать культуру разрешения конфликтов конструктивным способом и поведение детей, школьников, студентов в условиях конфликта. Ранее работа проводилась в этом направлении и сейчас проводится, экспериментально некоторые школы открывают у себя кабинеты медиации, обучают сотрудников, школьных педагогов, психологов и они в рамках своей работы применяют медиативные навыки, а также создают кружки, факультативные предметы в университетах и привлекают студентов к теме медиации и культуре разрешения споров медиативным путем. Некоторые университеты проводят конкурсы по медиации, где судей выступает руководитель МПЦ Ж.Жакупов.

По третьему вопросу Президент МПЦ Ж.Жакупов рассказал о том, что посетил ряд стран СНГ и зарубежных (Турция, Азербайджан, Грузия). Кроме того, координатором МПЦ А. Заманбековой изучен опыт европейских стран  и США по медиации. Там изучены вопросы применения обязательной информационной встречи с медиатором и вопросы проведения обязательной медиации. Что касается применения в Казахстане, то Жакупов подчеркнул обязательность и необходимость ведения информационной встречи с медиатором досудебной стадии по отдельным видам споров в пилотном порядке (трудовые, семейные споры). Эти споры очень медиабельны, это связано со спецификой и сущностью данной категории споров. При этом Жакупов отметил, что сейчас активно идет разработка этого вопроса и законопроектов о внесении норм об обязательной информационной беседе в Кыргызстане, где уже принято в прошлом году постановление правительства и утверждена концепция о медиации, в которой предусмотрена разработка законопроектов о внесении изменении и дополнении в законодательные акты по вопросу развития института медиации и введения обязательной информационной встречи с медиатором.

Ж. Жакупов подчеркнул, что нужно разграничивать понятие обязательной информационной встрече с профессиональным медиатором и самой процедуры медиации в Казахстане. Это разные вещи и сейчас на данном этапе развития ведение обязательной информационной встрече вполне приемлемо, не требует денег из бюджета и при достаточном уровне регуляции и поддержке уполномоченных органов вполне возможно внести эти изменения. Но также он продолжает настаивать о создании единой ассоциации медиаторов Казахстана, позволит вести работу по координации и регуляции действий медиаторов. Обязательная медиация присутствует во многих странах. Это Великобритания, Америка, Италия. Причем опыт Италии такой, что сама обязательная процедура медиации введена по некоторым видам споров, но впоследствии была отменена и введена вновь, потому что были проанализированы результаты, проведены исследования и оценен эффект от обязательной медиации. 

Фото взято с сайта: https://ortcom.kz/ru/novosti/1659421092

19.02.2025 года на телепроекте «Дневной формат» на канале Atameken Business обсуждали вопрос досрочной и отложенной пенсии. На передаче приняли участие экономист Жубаев Сапарбай Дусжанович, лидер движения «Женщины РК за снижение пенсионного возраста до 58 лет» Бекарыстанова Майкен Ертаевна, председатель профсоюза угольщиков Марат Миргаязов, активистка движения «Женщины РК за снижение пенсионного возраста 58 лет» Ольга Смирнова. Гостем данной программы также был Президент РОО «Международный правозащитный центр» Жакупов Жандильда Ажигалиевич. Он поделился собственным опытом и проблемными вопросами выхода на пенсию по состоянию здоровья, по выслуге лет и по возрасту, а также поднял вопрос подхода к выплатам пенсий работающим гражданам пенсионного возраста. Если у вас возникли вопросы по трудовому, пенсионному законодательству или спорные вопросы по этим направлениям, вы можете обратиться к координатору Центра по тел.+77772157436 и получить консультацию юриста или медиатора.